مقالات آموزشی
|
|
|  |
Ù…ØÙ‚قان دانشگاه تبریز با همکاری موسسه قارچ شناسی ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯Ø³ØªØ§Ù† علوم هلند موÙÙ‚ به کش٠دو Ú˜Ù† جدید در قارچ های بیماری زای گیاهی Ùˆ هشت گونه جدید قارچ Ù…Ø§ÛŒÚ©ÙˆØ³ÙØ±Ù„ا شدند.
مهدی ارزنلو، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز Ùˆ مجری این Ø·Ø±Ø ØªØÙ‚یقاتی با اعلام این مطلب Ø§ÙØ²ÙˆØ¯: قارچ ها با تولید توکسین ها Ùˆ متابولیت‌های سمی در Ù…ØØµÙˆÙ„ات Ùˆ ÙØ±ÙˆØ¢Ø±Ø¯Ù‡ های کشاورزی، ایجاد عÙونت های قارچی Ùˆ همچنین از طریق ایجاد بیماری بر روی گیاهان Ùˆ کاهش میزان تولید Ù…ØØµÙˆÙ„ات خسارات قابل Ù…Ù„Ø§ØØ¸Ù‡ ای بر جای Ù…ÛŒ گذارند.
ÙˆÛŒ با اشاره به تنوع زیستی بالای قارچ ها Ú¯ÙØª: قارچ ها در چرخه زندگی خود به دو شیوه تولید مثل جنسی Ùˆ غیر جنسی تکثیر Ù…ÛŒ یابند Ú©Ù‡ چرخه تولید مثل جنسی در قارچ با ایجاد تنوع ژنتیکی در داخل جمعیت های گونه‌های قارچی از اهمیت بالایی برخوردار Ù…ÛŒ باشد چرا Ú©Ù‡ ژنوم قارچ ها را از جهش های مرگ زا پاکسازی Ù…ÛŒ کند Ùˆ همچنین نوترکیبی جنسی همراه با جهش Ùˆ انتخاب طبیعی نهایتا ممکن است منجر به ایجاد گونه های جدید با قدرت بیماریزایی بالا شود.
ÙˆÛŒ هد٠از این تØÙ‚یق را بررسی قارچ Ù…Ø§ÛŒÚ©ÙˆØ³ÙØ±Ù„ا Ú©Ù‡ دامنه وسیعی از گونه های گیاهی را مورد ØÙ…له قرار داده Ùˆ ایجاد خسارت اقتصادی Ù…ÛŒ کند، ذکر کرد Ùˆ Ú¯ÙØª: این قارچ در گندم، مرکبات، توت ÙØ±Ù†Ú¯ÛŒØŒ موز Ùˆ اوکالیپتوس ایجاد بیماری Ù…ÛŒ کند Ú©Ù‡ در سال‌های اخیر در ایران خسارات این قارچ بر روی گندم قابل توجه بوده است.
دکتر ارزنلو با اشاره به چگونگی انجام این بررسی ها Ú¯ÙØª: این قارچ عامل ایجاد بیماری Ù„Ú©Ù‡ برگی ØªØØª عنوان سیگاتوکا بر روی گیاه موز است Ú©Ù‡ Ø·ÛŒ این مطالعات 20 گونه Ù…Ø§ÛŒÚ©ÙˆØ³ÙØ±Ù„ا از روی گیاه موز توصی٠شد Ú©Ù‡ از این بین هشت گونه جدید برای دنیا معرÙÛŒ شد.
ÙˆÛŒ با بیان اینکه در ادامه این بررسی، مکان های Ú˜Ù†ÛŒ تیپ آمیزشی سه گونه Ù…Ø§ÛŒÚ©ÙˆØ³ÙØ±Ù„ا Ú©Ù‡ به عنوان عوامل اصلی ایجاد کننده این بیماری شناخته شده هستند با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از تکینک های مولکولی Ùˆ بیوانÙورماتیک همسانه سازی گردید Ú¯ÙØª: در ادامه مطالعات انجام شده این مکان های Ú˜Ù†ÛŒ با مکان های Ú˜Ù†ÛŒ تیپ آمیزشی دیگر گونه های Ù…Ø§ÛŒÚ©ÙˆØ³ÙØ±Ù„ا Ú©Ù‡ بر روی گندم Ùˆ جو ایجاد بیماری Ù…ÛŒ کنند، مقایسه شد Ú©Ù‡ نتایج ØØ§ØµÙ„ از همسانه سازی Ùˆ مقایسه مکان های Ú˜Ù†ÛŒ تیپ آمیزشی سه گونه Ù…Ø§ÛŒÚ©ÙˆØ³ÙØ±Ù„ا نشان داد Ú©Ù‡ دو Ú˜Ù† جدید در این ناØÛŒÙ‡ از ژنوم این گونه ها وجود دارد. توالی های مکان های Ú˜Ù†ÛŒ تیپ آمیزشی Ùˆ Ú˜Ù† های جدید کش٠شده در بانک Ú˜Ù† NCBI ثبت شد.
مجری این Ø·Ø±Ø ØªØÙ‚یقاتی با اشاره به نتایج مطالعه ژنوم دو گونه دیگر Ù…Ø§ÛŒÚ©ÙˆØ³ÙØ±Ù„ا Ú©Ù‡ بر روی گندم Ùˆ جو ایجاد بیماری Ù„Ú©Ù‡ برگی Ù…ÛŒ کنند Ú¯ÙØª: این بررسی ها نیز نشان داد Ú©Ù‡ این دو Ú˜Ù† جدید در ژنوم این دو گونه نیز وجود دارند.
به Ú¯ÙØªÙ‡ وی، تجزیه Ùˆ تØÙ„یل روابط خویشاوندی بین سه گونه مذکور بر اساس توالی ژنهای تیپ آمیزشی Ùˆ ژن‌های جدید کش٠شده، نشان داد Ú©Ù‡ سه گونه یاد شده از یک جد مشترک تکامل پیدا کرده اند.
دکتر ارزنلو با بیان اینکه نتایج این بررسی در مجله انجمن میکروبیولوژی آمریکا به چاپ رسیده است، Ø§ÙØ²ÙˆØ¯: بررسی های تکمیلی در خصوص نقش دقیق این ژنها در چرخه تولید مثل جنسی این گروه از قارچ ها در ØØ§Ù„ انجام Ù…ÛŒ باشد.
این تØÙ‚یق با همکاری Ù…ØÙ‚قان موسسه قارچ شناسی ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯Ø³ØªØ§Ù† علوم کشور هلند واقع در شهر اوترخت Ø·ÛŒ دو سال به انجام رسیده Ùˆ برای اجرای آن بالغ بر 75 میلیون ریال هزینه شده است.
این تØÙ‚یق در گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز با همکاری Ù…ØÙ‚قان موسسه قارچ شناسی آکادمی علوم کشور هلند انجام شده است.
|
|